نام ام دی اف را خیلی از ما شنیدهایم و میدانیم نوعی ورقه از ترکیبات چوبی است که در وسایلی مانند میز، کمد، کتابخانه، دکور و… به کار میرود. اما سوال بسیاری این است که mdf چیست ؟
ام دی اف یا همان MDF یک ماده بسیار رایج در صنعت دکوراسیون، سرویس خواب و هر چیز دیگری است که از چوب ساخته میشوند. بسیاری از خریداران و فروشندگان این اسم را میشناسند، اما به طور دقیق نمیدانند که آن چیست و چه ترکیباتی دارد، از چه چیزی تشکیل شده و چه کاربردهایی دارد؟ و این که آیا مفید است یا نه؟ و در واقع اینکه چه مزیتهایی دارد؟ با خواندن این مطلب، شما جواب همه این پرسشها را در مورد ام دی اف را خواهید گرفت.
ام دی اف چیست؟
ابتدا ببینیم ام دی اف یعنی چه؟ MDF مخفف عبارت Medium Density Fiberboard به معنی «تخته فیبر با چگالی (دانسیته، تراکم) متوسط» ، که نوعی فرآورده چوبی محسوب میشود و در صنعت نجاری و دکوراسیون به کار برده میشود.
تخته فیبر از خوردههای چوب ساخته و پرس میشوند، این ترکیب با مقداری رزین و موم ترکیب شده و در معرض حرارت به هم فشرده میشود تا تخته فیبر بدست آید. حالا باید ببینیم منظور از تراکم متوسط چیست؟
برای درک این موضوع ،بهتر است ابتدا یک مثال بزنیم، نئوپان از خاک اره یا خرده چوب ریزساخته شده که دارای تراکم پایینی است بنابراین فشردگی و استحکام کمتری دارد، در حالیکه ام دی اف دارای استحکام بیشتری بوده.
همین تراکم و فشردگی بالا باعث میشود در برابر ضربه و حرارت از خود مقاومت بیشتری نشان دهد، در صورتیکه نئوپان در مقایسه با آن از مقاومت بسیار کمتری از خود در برابر حرارت و ضربه نشان میدهد و همین امر باعث شده قیمت پایینتری نسبت به ام دی اف داشته باشد.
انواع فیبر بر اساس تراکم
- فیبر با دانسیته کم : 160 تا 450 کیلوگرم در متر مکعب
- فیبر با دانسیته متوسط : 600 تا 800 کیلوگرم در متر مکعب
- فیبر با دانسیته بالا: 800 تا 1040 کیلوگرم در متر مکعب
کاربردهای ام دی اف در دکوراسیون
در صنعت چوب میتوان از انواع روکشهای چوبی و غیرچوبی با رنگ و طرحهای متفاوت بر روی ورقههای ام دی اف استفاده کرد، مانند انواع دکورها، سرویس تختخواب، وسایل آشپزخانه، کمد، پاتختی و… استفاده کرد.
نکات مثبت و منفی
استفاده از ورق ام دی اف مزایای فراوانی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- mdf یک انتخاب اقتصادی و مقرون به صرفه است؛ چرا که تولید آن می تواند ارزانتر تمام شود.
- برای تولید آن از خاکه و ذرات چوبهای بازیافتی استفاده کرد و به همین دلیل نیز با استفاده از ام دی اف میتوان به حفظ محیط زیست و درختها کمک کرد.
- با استفاده از روکشهای رنگارنگ می توان تنوع زیادی از آن ایجاد کرد.
- کار کردن با آن آسان است زیرا سطح یک دست و صافی دارد.
- موادی که در ساخته شدن آن به کار میرود می تواند از ایجاد حشرات جلوگیری کند.
- ام دی اف با قرار گرفتن در برابر گرما سرما دفورمه نشده و منبسط یا منقبض نشود.
- شکل دادن به ورقه ام دی اف آسانتر از شکل به دادن به ورقههای چوبی است و همین امر نیز یکی دیگر از علتهای تنوع شکل و طرح ام دی اف است.
اما استفاده از ام دی اف معایبی هم دارد:
- بدلیل استفاده از مواد فرمالدیئد، می تواند باعث ایجاد گازی شود که برای سلامتی مضر است اما بعد از مدتی این گاز از بین میرود.
- در صورت شکستگی ام دی اف، ترمیم آن سخت است و مانند اول نمیشود.
- مواد شیمیایی مورد استفاده در آن می تواند برای سلامتی خردسالان مضر باشد.
- اگر ام دی اف با روکشهای مرغوب پوشیده نشده باشد، زمانی که در معرض آب قرار میگیرد موجب تورم می شود که طول عمر آن را کم میکند و زیبایی آن کاهش مییابد.
- با توجه به وارداتی بودن بعضی از روکشهای آن میتواند قیمت تمام شده آنرا افزایش دهد.
نکات مهم در استفاده از مواد اولیه در فرآیند تولید ام دی اف
1) چوب مورد استفاده در ساخت و ساز باید از ناخالصی ها و ضایعات پاک شود. بیشتر این ناخالصی ها شن و ماسه و قطعات کوچک پلاستیک، گرد و غبار و گاهی ذرات فلزی است. این ناخالصی ها باید توسط جداکننده ها و مخازن ته نشینی از چوب جدا شوند.
2) هنگام ساخت خمیر چوب، فرآیند تولید باید همگن و پیوسته و یکنواخت باشد. برای این کار استفاده از یاردچوب در حین ساخت خمیر ضروری است و نمی توان از خمیر چوب، کاغذ، مواد سلولزی و غیره استفاده کرد. یاردچوب ها در اصل هیزمی است که به طول یک تا دو متر بریده شده است.
3) به منظور کاهش هزینه های حمل و نقل، بهتر است در محل برش، کنده های بزرگ را با خردکن به قطعات کوچک برش داده و سپس به کارخانه انتقال دهید.
4) پارافین به مقدار کم به الیاف چوب اضافه می شود تا جذب آب کاهش یابد. پارافین را باید ابتدا ذوب کرده و بعد از تمیز کردن و کمی قبل از خمیر کردن به خردههای چوب اضافه کنید.
ابعاد تخته ام دی اف
ابعاد استاندارد ورق های ام دی اف در زیر آورده شده است که در کشور ما بیشترین کاربرد را دارند. توجه داشته باشید که ابعاد ذکر شده بر حسب سانتی متر می باشد:
183 × 366 | 122 × 244 | 122 × 280 | 210 × 280 | 210 × 305 | 122 × 410
ام دی اف چگونه ساخته میشود؟
روش ساخت ام دی اف به شرح زیر است:
-
آماده سازی چوب
تولید MDF با کیفیت بالا انتخاب و تصفیه مواد اولیه آغاز می شود که بسیاری از آنها از کارخانه های چوب بری و تراشه های باقی مانده از تولید تخته نئوپان بازیافت می شوند، مواد اولیه ابتدا با آهنربا از ناخالصی های فلزی احتمالی پاک می شود. سپس مواد را به قطعات بزرگ و پوسته های کوچک تقسیم می کنند. پوست از خاک اره و تراشه های چوب جدا می شود.
مواد اولیه به خوبی و بدون عیب جمع آوری شده و در سطل شستشو ریخته می شود. بخار به داخل سطل شستشو وارد می شود تا مواد را گرم و نرم کند. این مواد از طریق اسپینر رد می شوند که باعث فشرده شدن الیاف و حذف آب می شود. سپس مواد فشرده شده به یک پاک کننده منتقل می شود که مواد را به الیاف قابل استفاده تبدیل می کند. گاهی اوقات مواد فشرده ممکن است مرحله دوم تمیز کردن را برای افزایش خلوص فیبر پشت سر بگذارند. -
دما و فشار
قبل از تمیز کردن، رزین را با الیاف مصنوعی مخلوط می کنند تا تحمل فرمالدئید مخلوط افزایش یابد و پس از تمیز کردن، یک کاتالیزور به مخلوط اضافه می شود. سپس الیاف به خشک کن وارد می شوند تا با نفت یا گاز گرم شوند. در این مرحله نسبت رزین اضافه شده به الیاف موجود به دقت کنترل می شود.
در مرحله بعدی الیاف از طریق رول های نورد فشرده می شوند تا صفحاتی با ضخامت یکنواخت تشکیل دهند. این صفحه چندین مرحله فشار را طی می کند تا به اندازه دلخواه برسد. یک پرس مداوم صفحه را با کنترل ارتفاع آن با سرعت ثابت فشار می دهد. پرس مجهز به سیستم کنترل الکترونیکی برای اطمینان از چگالی و استحکام مطلوب صفحه می باشد. قبل از سرد شدن، ورق های به دست آمده را با استفاده از اره برقی به طول مناسب برش می دهند.
-
مالش دادن
برای به دست آوردن سطحی صاف، سطح مورد نظر را با استفاده از تسمه هایی که با مواد ساینده مختلف پوشانده شده اند صیقل داده می شود. معمولاً برای این کار از سیلیکون کاربید استفاده می شود، اما از آنجایی که سطوح ریزتر مورد نیاز است، از سایر ساینده های سرامیکی مانند زیرکونیا آلومینا و اکسید آلومینیوم نیز استفاده می شود.
-
فرآیند نهایی
اولین مرحله برای تکمیل فرآیند برش است. برای برش اشکال مختلف از تیغه های مختلف استفاده می شود. بسته به عملکرد مورد نظر، تخته به ابعاد و اشکال مختلف برش داده می شود.
مرحله دوم فرآیند نهایی لمینیت است. در این مرحله تخته به صورت دو قسمتی ارسال شده و روی هر دو رول چسب زده می شود. بنابراین روکش با استفاده از چسب به تخته فیبر متصل می شود. برای پوشش نهایی از وینیل، فویل و غیره استفاده می شود. این روکش ها توسط دستگاه لمینیت به هم چسبانده می شوند.
قیمت ام دی اف
قیمت ام دی اف به عوامل زیادی از جمله مواد اولیه ام دی اف، کیفیت آن، نوع ام دی اف و نوسانات بازار بستگی دارد. البته ام دی اف عایق حرارتی یا صوتی که انتخاب می کنید اگر مقاومت بالایی داشته باشد یا دوام بیشتری داشته باشد قیمت بالاتری نیز خواهد داشت. همچنین در صورت استفاده از بهترین محصولات تخته سه لا و ام دی اف قیمت افزایش می یابد. یکی دیگر از عواملی که بر کیفیت این محصول تأثیر نمی گذارد اما بر قیمت آن تأثیر می گذارد، نوسانات بازار است.
کلام آخر
اگر به دنبال خرید ام دی اف یا تخته های چوبی دیگر مانند پلای وود و نئوپان هستید، ابتدا خواص و کاربرد آنها را به دقت بررسی کنید و تخته مناسب پروژه خود را اندازه بگیرید، سپس در نهایت اقدام به خرید تخته مورد نظر خود کنید.
تلاش ما بر این بود که تمامی نکات مربوط به ام دی اف در مقاله فوق به صورت کامل و جامع پوشش داده شود و چیزی از قلم نیفتد. امیدواریم مطالب شرح داده شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد. اگر سوال خاصی دارید و نیاز به مشاوره دارید می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.