کلاژ در معماری

تعريف کلاژ:

چسبانه‌کاري يا کلاژ شیوه ای در توليد آثار تجسمي است که در آن مصالح و مواد گوناگون (چون کاغذهاي رنگي، مقوا، پارچه، ريسمان، بريده روزنامه، عکس و جز اينها) را بر سطح کار خود تخته يا مقوا با ترکيب  مناسب باید چسبانید. و گاه با نقاشي و طراحي به کامل کردن آن مي‌پردازند. به اثري که از چسبانه‌کاري به دست‌مي‌آيد چسبانه مي‌گويند.

……………………………………………………………………………………

تکه‌چسباني در اوايل سده بيستم به تکنيک محبوب هنرمندان نوگرا مبدل شد. نقاشان کوبيست ، دادائيست و سورئاليست اين اسلوب را بکار مي‌بردند . پابلو پيکاسو ، نقاش کوبيست ، اولين فردي بود که اين روش را براي نقاشي (طبيعت بي‌جان با صندلي ) بکار گرفت. هانري ماتيس، کازيمير ماله ويچ، ديويد هاکني و بسياري ديگر نيز دكوپاژ در معمارى داخلى نيز بخشى از تكنيك كلاژ به حساب می اید. ايجاد عمق از يك فرم به کمک تكرار همان فرم در پس زمينه يكى از شیوه هاى دكوپاژ در دكوراسيون است.ادبيات نيز از حضور تكنيك كلاژ بى بهره نماند. رمان هاى كلاژ كتاب هايى هستند كه در آن ها بخش هايى از آثار چاپ شده توسط فردى انتخاب شده و در كنار هم آورده شده است.

اين آثار اغلب از يك تم واحد برخوردار هستند و بوسيله راوى انسجام خود را حفظ مى كنند .

كلاژ در ادبيات جدا از گرد هم آوردن بخش هاى متفاوتى از آثار منتشر شده معناى ديگرى هم دارند. در اين حالت كلاژ به معناى قرار دادن عقايد و باورهاى متنوع از افراد گوناگون در قالب يك نوشته است كه لزوماً از آثار منتشر شده اى گرفته نشده است .وجه هنرى تكنيك كلاژ بيشتر در آثار فوتومونتاژ ديده مى شود.را با اين اسلوب به وجود اورده اند.

كلاژ هنر چيدمان بافت هاى مختلف در كنار يكديگر و خلق تصويرى نو با مفهومى تازه است .لغت كلاژ از واژه فرانسوى كلر که به معناى چسباندن گرفته شده است.

کلاژ در معماری

گرچه كلاژ بيشتر به عنوان يكى ازتكنيك هاى خلق اثر در حوزه هنرهاى تجسمى شناخته شد ولى مى توان نمونه هايى از استفاده از اين تكنيك را در ادبيات و معمارى نيز دید .در تكنيك كلاژ مى توان انواع متريال را بررسی کرد . تكه هاى جرايد،روبان هاى پارچه اى، تكه هاى كاغذ رنگى ، كاغذهاى دست ساز ، عكس و بسيارى مواد ديگر مى توانند در به وجود اوردن اثرى با تكنيك كلاژ استفاده شوند.آنچه در تكنيك كلاژ دارای اهميت است حضور تكه ها و بافت هاى گوناگون در كنار هم و چسباندن آنها در كنار يكديگر براى رسيدن به يك تصوير تازه است .

تكنيك كلاژ نخستين بار در زمان اختراع كاغذ در چين در حدود سالهاى  قبل از ميلاد، به كار برده شد.

اين روش به صورت بسيار محدود به حيات خود در شرق ادامه داد تا آنكه در قرن دهم ميلادى خوشنويسان ژاپنى براى چاپ اشعارشان از روش بريدن وچسباندن حروف بهره گرفتند .

تكنيك كلاژ در طول قرن سيزدهم ميلادى به اروپا راه پیدا کرد و به عنوان يكى از روش هاى معمول در تزئين كليساهاى گوتيك به كار گرفته شد.

 كلاژ در اروپا جنبه فانتزى به خود گرفت و در آلبوم هاى عكس و يا تصويرسازى برخى كتاب هاى داستان استفاده شد .پابلو پيكاسو نخستين نقاش مكتب كوبيسم بود كه از تكنيك كلاژ در خلق آثارش بهره مند شد . وى  براى تابلوى «زندگى آرام با يك صندلى راحتى» از وصله هاى چند پارچه رنگى و تصوير طراحى يك صندلى استفاده کرد و آنها را بر روى بوم در كنار هم چسباند.

کلاژ در معماری

نقاشان سورئاليست نيز استفاده وسيعى از اين تكنيك داشتند. «رنه پسرسون» به لحاظ استفاده بسيار سورئاليست ها از اين تكنيك نام «inimage» را مطرح نمود كه معرف تكنيك كلاژ منحصر به فردسورئاليست هاست. هنرمندان اين مكتب اثرى را براى خلق تصويرى نو تخريب مى كردند. از ديگر روش هاى استفاده از تكنيك كلاژ در هنر نقاشى مى توان به كلاژ بوم هاى نقاشى اشاره كرد كه توسط «جان والكر»، هنرمند بريتانيايى استفاده مى شد. وى بوم هاى نقاشى شده را تكه تكه مى كرد و از نو در كنار هم مى چسباند. روش كلاژ بوم هاى نقاشى زمينه پيدايش تكنيك ميكس مديا را در هنر بوجود آورد.گرچه «لكوربوزيه» از روش هايى مشابه تكنيك كلاژ در معمارى استفاده مى كرد ولى اين تكنيك به عنوان يك تكنيك كاربردى تنها پس از چاپ مقاله «شهر كلاژ» بوسيله «كالين رو» و «فرد كوتر»  در هنر معمارى رسميت يافت. آنها در مقاله خود به مفهوم شكست فضايى كه در تكنيك كلاژ وجود دارد اشاره كرده بودند وكاربرد آن را در معمارى بنا مفيد مى دانستند.