طراحی معماری در اصل استفاده از فضا,بافت,نور,سایه,مصالح,برنامه و عناصر برنامه ریزی مانند هزینه,ساخت و فناوری است به منظور دست یابی به اهداف زیبا شناختی,عملکردی و اغلب هنری که این توضیحات را میتوان به عنوان مقدمه ای از معماری در نظر گرفت.
این تعریف،معماری را از طراحی مهندسی که استفاده خلاقانه از مصالح و فرم ها با بهره گیری از قواعد علمی است ,متمایز میکند.اثار معماری به عنوان نماد های فرهنگی ,سیاسی و اجتماعی یک کشور شناخته میشود.
باید توجه داشت که امروزه واژه معماری در دو معنای وابسته بکار می رود:
یکی معماری به عنوان فرایند سازماندهی فضا که اسم معنا به شمار می اید و به یک تلاش آفرینشگر خلاقانه ادمی توجه خاصی دارد و بر پایه ی علمی-تجربی، هنر وفناوری ساخت پدید می اید این برداشت بیشتر از سوی معماران صورت میگیرد.
دوم معماری به عنوان دستاورد سازماندهی فضا یا اثر معماری که اسم ذات شمرده شده است و به ساختمان هایی اشاره دارد که پیش از ساخت انها این فرایند پیموده شده است.
واژه ی معماری در زبان عربی از ریشه ی عمر به معنای عمران وابادانی است و معمار , اباد کننده.
رسالت اصلی رشته معماری,طراحی ساختمان های مفید,زیبا و اصیل و ساماندهی به محیط مصنوع وشکل دادن به فضای زندگی انسان ها در توازن با طبیعت متناسب با ارزش ها و شرایط فرهنگی,اجتماعی,اقتصادی و فنی جامعه است.معماری در هر عصر گویای چگونگی زندگی اجتماعی,سیاسی,اقتصادی مردم ان کشور می باشدو به همین دلیل برای اطلاع از انچه در ان مکان گذشته است به مطالعه معماری ان موقع می پردازند.
به اعتقادات بیشتر معماران برجسته معماری فراتر از اینها است.معماری به عنوان اجتماعی‌ترین هنر انسان با فضای اطراف انسان در ارتباط است. حضور فضا، بنا و شهر از گذشته تا امروز و در آینده، لحظه‌ای از زندگی انسان ها پنهان نبوده و نخواهد بود. اصول زیباییشناسی برگرفته از هنر و علم در طراحی معماری مورد استفاده قرار میگیرند، مثل کاربرد خط، شکل، فضا، نور و رنگ برای ایجاد یک الگو، توازن، ریتم و وحدت. این عناصر در کنار هم به معماران اجازه میدهند تا ساختمانهای بی نظیر و مفید ایجاد کنند. به بیان بهتر، اصول زیباییشناسی به اضافه جنبههای ساختاری به ساختن یک ساختمان خوب کمک میکند.
تعاریف مختلفی که تا امروز از معماری ارائه شده است، اغلب به گونه‌ای بر اهمیت فضا در معماری ا فشاری می کنند,به گونه ای که وجه اشتراک بسیاری از این تعریف ها، در تعریف معماری به مثابه فن سازماندهی فضا است. به نقلی دیگر موضوع اصلی معماری این است که چگونه فضا را با استفاده از مصالح و روش های مختلف، به شکلی خلاق سازماندهی کنیم.
در زمان گذشته به جای کلمه معمار، از مهراز استفاده می‌کردند. معمار شخصی است که تفکرات خالص و خلاقانه خود را بر اساس تعریف های گوناگون با توجه به فرهنگ – سبک معماری منطقه – اقلیم – کاربری فضا و فاکتورهای مهم دیگری اتود می‌زند.
در واقع معمار، مانندبقیه ی افراد، تخیلاتی دارد ولی با این تفاوت که می‌تواند این تخیلات را به اظهار برساند. تفاوت معماران نیز در قدرت تخیل، و توانایی آنان برای تحقق بخشیدن به آن است. معماری علمی است که با در نظر گرفتن مضامین علمی و قدم در مسیرخلاقیت هنری سعی در بهبود شرایط زندگی برای همه ی جامعه دارد و در واقع یک معمار، باید در همه ی زمینه‌های علمی و هنری اگاهی داشته باشد تا بتواند اثری در شایسته ی توجه از خود برجای بگذارد.
معماری یکی از هنر اصلی است و معمار هنرمند است و آثار او در گروه اثر های هنری بررسی میشود. او باید دارای قدرت تجسم بالا، ذوق هنری و خلاقیت باشد و عنصر های زیبایی شناختی دیداری را بشناسد. معمارها رسالت بسیار سنگین را در جامعه امروز دارند، چرا که باید سوخت‌های فسیلی و تجدید ناپذیر را حذف و پای انرژی‌های تجدید پذیر مانند انرژی آفتاب و… را به زندگی انسان باز کنند و با فراهم کردن شرایط رفاه این انرژی‌ها را به خدمت گیرند. امروزه طراحی‌های تمام طراحان معروف دنیا با رویکرد این علم صورت می‌پذیرد و این شیوه ی طراحی را در ایران با نام معماری پایدار – معماری سبز در گروه انرژی معماری می‌شناسند.
از معماران معروف ایران باستان میتوان به شیخ بهایی اشاره کرد که او طراح حمامی بود که تنها با یک شمع گرم می‌شد که این شمع از طریق تساعد گازهای زیرزمینی روشن نگه داشته می‌شد.
عمل و تخصص‌های جایگزین
در دهه‌های اخیر ما شاهد بالا رفتن تخصص‌های درون این حرفه بوده‌ایم. معمارهای زیادی بر انواع پروژه‌های خاص از قبیل (مراقبت‌های بهداشتی، خانه‌های عمومی و مهارت‌های فنی و یا شیوه های تحویل پروژه) متمرکز شده‌اند.
معماران برجسته معاصر ایران
از معماران معروف ایرانی می‌توانیم از: هوشنگ سیحون، سیاوش تیموری، سید هادی میرمیران، نادر خلیلی، محسن فروغی، حسین امانت، کوروش فرزامی، عبدالعزیز فرمانفرمائیان، کامران دیبا، داراب دیبا، علی اکبر صارمی، ،محمدکریم پیرنیا، مهدی حجت و بهرام شیردل، نام برد که میتوانید برای شناخت بیشتر به صفحه ی معماران معروف مراجعه کنید.
دوره‌های معماری
کلیه دوره‌های معماری گرفته شده است از فکر های مقطعی جامعه و تحت تأثیر فلسفه بوده است. معماری با توجه به یک سری قانون های کلی تعریف میشود و هرکدام سبک‌های زیادی را در خود قرار داده اند. به عنوان مثال در دوره مدرن همه چیز به سمت نو بودن و تجددخواهی حرکت میکند، اما در دوره پست مدرن (پسامدرن) مدرنیته با توجه به سنت مطرح میشود. انواع مختلف دوره‌های معماری به صورت کلی به بخش‌های زیردسته بندی می‌شوند و معمار طرح خود را براساس مبانی نظری یکی از سبک‌های زیر مجموعه این دوره‌ها ارائه می‌دهد.
- پارینه سنگی
- نو سنگی
- کلاسیک
- نئوکلاسیک
- مدرنیته
- پست مدرن
سبک‌های معماری
هر معمار قبل از طراحی، در ابتدا برای خود روشی را انتخاب و طرح‌هایش را طبق شاخصه‌های همان روش، اموزش و یا دوره ارائه می‌دهد. سبک‌های معماری زیر مجموعه‌های دوره‌های معماری هستند. معمولاً معمارها در طرح‌های خود امضاء دارند. این بدان معناست که هر معمار سبک خاص به خود را دارد و معمولاً فرم‌هایی که بیانگر هویت کار او هستند.
