رولوه در معماری [ کاربرد رولوه در ساختمان ]

رولوه

رولوه چيست

رولوه به معناي برداشت (تهيه نقشه هاي ) وضع موجود میباشد. در واقع كار رولوه برعكس كاري میباشد كه به طور رایج براي ساخت يك بنا بكار برده میشود.برای ساخت و يك بنا، ابتدا نقشه هاي آن تهيه ميشود و سپس بر اساس نقشه هاي اجرايي، ساختمان ساخته مي شود. حال اگر ساختمان موجود باشد ولي نقشه اي از آن در دست نباشد مي توانیم از روي ساختمان نقشه هاي آن را تهيه کنیم كه به اين كار رولوه مي گويند.

……………………………………………………………………………………

چنانچه ساختمانی فاقد نقشه باشد,از وضعیت موجود ساختمان,جهت ارزیابی و تصمیم گیری لازم نسبت به ان ,نقشه تهیه میشود.

تعریف رولوه:تهیه نقشه (برداشت)از وضع موجود را رولوه مینامند.

کاربرد رولوه در ساختمان:

در واقع رولوه بر عکس روال رایج ساختمان سازی بکار میرود.در روال معمول ساختمان سازی , قبل از احداث یک ساختمان,نقشه های ان تهیه می شود,ولی در رولوه ,از بنای ساخته شده ,نقشه تهیه میشود.به بیان دیگر,در رولوه,بعد از ساختمان سازی,نقشه ان را رسم میکنند.

دلایل نیاز به برداشت یا رولوهپ

  • با این کار ، می توان بافت ها و محل های تاریخی را شناسایی کرد تا بتوان تصمیمات لازم را بطور منطقی درباره آنها اعمال کرد.
  • با برداشت بناهای تاریخی می توان ، بناهایی را که در بافتهای فرسوده میباشند و دارای ارزش هنری بوده را شناسایی و جهت مرمت آنها اقدام کرد .
  • با این کار می توان ، بناهای تاریخی را با جزئیات در معرض آموزش به دانشجویان و استفاده اساتید قرارداد .
  • از طریق برداشت می توان به نقشه های پلان ، نما ، برش ها و پلان معکوس ، جزئیات سازه ای و تزئینات و حتی الحاقات و تغییرات در بناها پی برد.
  • توسط برداشت وضع موجود یک بنا می توان از آسیب ها ، تغییرات و عوارضی مانند نشست ، رطوبت ، سرسفتی و عوارض دیگر آنها آگاهی پیدا کرد.
رولوه در معماری

ب – اندازه گیری فاصله ها

1-اندازه گیری با گردونه ثابت

در این روش با استفاده از فاصله یابهای دایره ای شکل ، و تعداد دوری که بین دو نقطه زده می شود ، می توان فاصله را پیدا کرد . دقت این روش 80000/1 میباشد .

2-اندازه گیری با قدم زدن

قبل از اینکه فردی بتواند با قدم زدن فاصله بین دو نقطه را پیدا کند ، باید ابتدا چند بار فاصله قدم زدن خود را در شرایط تقریبا مساوی برداشته و میانگین آنها را بگیرد . بدین صورت اندازه قدم شخص مشخص میشود . سپس بین دو نقطه ، که معمولا در این روش فاصله های زیاد مد نظر میباشد، قدم زده و تعداد را در اندازه هر قدم ضرب کرده تا فاصله بین دو نقطه بدست اید.

3-اندازه گیری با متر پارچه ای

از متر پارچه ای در فاصله های کوتاه استفاده میگردد که دقتی تا 1000/1 دارد . در این روش گرما و سرمای محیط روی اندازه گیری ها بسیار اثر میگذارد .

4-اندازه گیری با متر فلزی

این روش اندازه گیری یکی از رایج ترین روشها میباشد . دقت متر فلزی معمولا 500/1 است . در اندازه گیری با متر فلزی باید به دو نکته اصلی توجه کرد ؛ اولا در هنگام مترکشی ،در متر فلزی هیچ قوس و تابی نباید وجود داشته باشد و ثانیا متر باید کاملا کشیده و صاف گرفته شود . در اینصورت بعضی مواقع دقت اندازه گیری تا 150/1 افزایش می یابد.

5-اندازه گیری با متر لیزری

مترهای لیزری دستگاههایی میباشند که توسط لیزر فاصله بین دو نقطه را اندازه گیری می کنند . اندازه گیری در این روش به این صورت است که ابتدا دستگاه متر لیزری را در یکی از نقاط فاصله (ابتدا یا انتها) قرار میدهند و سپس به طرف نقطه دوم لیزر تابیده می شود و دستگاه بصورت دیجیتالی فاصله را ثبت می کند ، یعنی فاصله نقطه مبدا تا نقطه مقصد . دقت این دستگاه بالاتر از 1 میلیمتر میباشد .

6-اندازه گیری با فتوگرامتری

در این روش ، از دو نقطه متفاوت دو عکس از یک بنا تهیه می گردد و عکسهای گرفته شده توسط دستگاه خاصی بررسی میشود و اطلاعات مورد نیاز ارائه می گردد . در فتوگرامتری اصل و مبنای آن ، دید انسان است . اصول هندسی این روش بر پایه اصول هندسی پرسپکتیو است . این روش دقیقترین روش برداشت و اندازه گیری از بناهای تاریخی میباشد .

7-اندازه گیری با برخی امکانات اینترنتی

در این روش ، بطور مثال می توان از امکانات موتور جستجوی گوگل بهره برده و اندازه ای را در مقیاس بزرگ مثل یک بافت تاریخی ، محله یا شهری را انجام داد .

البته باید یاد اور شد که روشهای دیگری نیز در اندازه گیری موجود است که معمولا از دستگاههای پیچیده ای استفاده شده و در کشور ما کمتر رایج می باشد .

ابزار و روش های برداشت (تهیه ی نقشه)از وضع موجود:

  • نوار اندازه گیری متر(برداشت به روش مثلث بندی)
  • دوربین نقشه برداری
  • دوربین عکاسی(به منظور تهیه نقشه نماهایی پیچیده بناهای تاریخی و…)
  • ماهواره و عکس های هوایی.
رولوه در معماری

رولوه ساختمان به روش مثلث بندی:

برای تهیه نقشه ی ساختمان هایی که اضلاع داخلی انها نسبت به هم عمود و یا غیر قائمه باشند,میتوان از روش رولوه مثلث بندی استفاده نمود.به بیان ساده تر,با استفاده از رولوه مثلث بندی,می توان هر زاویه ای را برداشت و ترسیم نمود.

بنا به اصل تشابه دو مثلث ,اگر سه ضلع از مثلثی با سه ضلع از مثلث دیگر متناسب باشند,ان دو مثلث متشابهند.این قضیه در رولوه مثلث بندی استفاده میشود.اندازه گیری و ترسیم ابعاد دیوار های موجود ,بسیار ساده است,لیکن تا زماننی که اندازه ی زاویه بین دو ضلع ,مشخص نباشد,ترسیم نقشه ی دو ضلع مجاور یکدیگرند,از دقت لازم بر خوردار نخواهد شد.

با استفاده از روش رولوه مثلث بندی ,بدون داشتن مقدار دقیق زاویه بین دو ضلع,میتوان هر زاویه ای را عینا برداشت و ترسیم نمود.

مراحل برداشت ساختمان موجود به روش مثلث بندی:

گام اول:ترسیم ایکس (کروکی تقریبی با دست ازاد)

گام دوم:علامت گذاری بر روی دو دیوار مجاور یکدیگر

گام سوم:اندازه گیری با استفاده از متر

گام چهارم:یادداشت برروی کروکی

گام پنجم:ترسیم نقشه بطور دقیق(با مقیاس تعیین شده)

نكته 1 :حسن روش مثلث بندي در سادگي و كم هزينه بودن آن میباشد و از دقت لازم براي برداشت ساختمانهاي معمولي برخوردار است.

نكته 2 :در روش مثلث بندي از اين قضيه هندسي استفاده مي شود كه :

اگر سه ضلع از مثلثي با سه ضلع از مثلث ديگر متناسب باشد آن دو مثلث متشابهند.