طراحي فضاي سبز شهري بايد دست کم:
- سيزده هزار متر مربع پارک براي هر هزار نفر ساکن داشته باشد.
- 90 درصد ساکنان در شعاع 350 متري خود يا 10 دقيقه پياده روي يک پارک داشته باشند.براي تعين مناطقي که نيازبه فضاي سبز دارند ابتدا اطراف هر پارک را با شعاع 350 متر از هر خيابان سبز رنگ کنید ، سپس از شعاع 350 تا شعاع 700 متر را زرد رنگ کنید و اين کار را براي 350 متر بعدي با رنگ قرمز تکرارکنيد. تا وقتي که همه نقاط نقشه شهري رنگ امیزی شوند. سپس از روي رنگها میفهمید که اگر بودجه اي براي ساخت پارک محله اي هست کجاي نقشه بهترين جاي خرج کردن آن میباشد. اين چنين نقشه هايي به واقع براي مهندسان ما ضروري میباشند و به عنوان نوعي نقشه راه براي اولويت بندي پروژه ها عمل مي کنند تا وقتي که کم کم در آينده هيچ ناحيه قرمز و بعد از آن زرد وجود نداشته باشد و همه قسمت های شهرمان سبز باشد.
- حد اقل 20 درصد فضاهاي شهر به عنوان فضاي عمومي در اختيار شهرداريها باشد.
- فضاي سبز خيابانها داراي مسيرهاي پياده روي خوب تعريف شده و امن و مرتبط باشد.
کفپوش داشته باشد:
- کفپوش اطراف آبنماها بايد مقاوم در مقابل سر خوردن باشد.
- وسايل بازي بايد با کفپوش هاي نرم و رنگهاي روشن پوشيده شوند.
- بايد نوع مواد کفپوش و طرح آنها مناطق گوناگون با کاربري مختلف را از هم جدا کند.
- بايد حجم استفاده از سنگهاي طبيعي متناسب با اهميت و کاربرد محل باشد.مثلا در ورودي ها و ميادين ( پلازاها) از سنگ طبيعي استفاده بيشتري شود.
- در صورت استفاده از سنگريزه به عنوان معبر آن را به خوبي زير سازي( بيش از 85 درصد تراکم) و متراکم کنيد و زير آن از يک لايه پارچه خاک( جئو تکست تايل ) استفاده کنيد.
- از ابعاد بزرگتر کفپوش ( مثلا 50 در 50 سانتي متر ) در مکانهاي تجمع و ميادين و از اندازه هاي کوچکتر ( مثلا 20 در 20 سانتي متر ) در مکانهاي نشستن کوچکتر استفاده کنید.
مبلمان:
- تا حد امکان مبلمان را بصورت گروهي و بر اساس کاربرد و فرهنگ محلي با فاصله های حد اقل يک و نيم متر از يکديگر بکار برده شوند.
- تا حد امکان از طرحهاي مبلمان متناسب با فرهنگ محلي و مفهوم اساسي طرح به کار برده شود و طراحي ها تا حد ممکن ساده باشند ( مثلا در يک پارک تاريخي استفاده از صندلي هاي آلومينيومي کمي گستاخانه است ) .
- شرايط آب و هوايي محل را در انتخاب مبلمان مد نظر بگيريد مثلا از نيمکتهاي چوبي در مناطق مرطوب بايد با احتياط بهکار برده شود. سعي کنيد هزينه هاي نگهداري مبلمان در آينده زياد نباشد.
- سطلهاي زباله در نزديکي ورودي ها به کار برده شود.
- مکانهاي پارک دوچرخه مد نظر باشد و آنها را سايه دهي کنيد.
پارکينگ :
اگر در خيابان هاي اطراف پارک و نزديک ورودي ها پارکينگ هاي خارجي کافي وجود ندارد با اختصاص فضاي کافي به پارکينگهاي خارجي اين نقص را جبران کنيد.
در صورتي که مساحت پارک به اندازه کافي بزرگ است و ورودي سواره هم در نظر گرفته ايد پارکينگ داخلي کافي هم در نظر بگيريد به نحوي که زياد با استفاده پياده تعارض نداشته باشد.
جداول:
انواع جدول هایی که به عنوان جدول هم سطح قابل استفاده هستند به شرح ذيل است:
- جدول همسطح معمولي که با طرح ها و رنگهاي مختلف ایجاد مي شود. هنگام استفاده از اين جدول در خطوط منحني از آنجا که شکل دايره را در شعاعهاي کوچک دچار خطا مي کند از کارخانه بخواهيد که به ميزان مورد تقاضا جدول براي شما بسازد.يا با استفاده از دستگاه برش يک عدد جدول را به سه قسمت مساوی تقسيم کنيد.
- جدول خوابيده که با همان ابعاد و با پخ کردن يک گوشه (drop kerb ) و يا با پخ کردن يک نيمه (Half battered) ساخته مي شود و در هنگام نصب بصورت خوابيده نصب
مي گردد. - جدول پاشنه (Heel Kerb ) که ابعاد کوچکتر و در نتيجه قيمت کمتر و هزينه نصب کمتري دارد و جنس آن مشابه جنس بلوکهاي سيماني قفل شونده اي است که قرار است بوسيله آن مهار شوند.از آنجا که بلوکهاي سيماني قفل شونده (Interlocking Tiles) بر روي ماسه و بدون ملات قرار میگیرند در صورتي که از طرفين به خوبي مراقبت نشوند به آساني سر مي خورند و لذا نصب جداول پاشنه بر روي بتن و با رعايت اصول استاندارد بايد انجام گیرد.
پيشنهاد:
جز در موارد استثنايي که به دليلي ناچار بودن به استفاده از جداول بر آمده مي شويد از جدول ها هم سطح براي جداکردن و جدول بندي فضاي سبز استفاده کنيد زيرا :
نصب آنها آسانتر است و براي نگهداري آنها نياز به بتن ريزي بيش از حد در طرفين بلوک نیست و در آينده در صورتي که طبق مشخصات درست نصب شوند. معمولا کمتر از جدول هاي برآمده در معرض آسيب هستند و هزينه نگهداري کمتري دارند. آلودگي بصري کمتري به وجود می اورند و از جهت زيبايي شناسي مرز ملايمي بين فضاي کاشت و فضاي کفپوش به وجود می اورند و احساس نزديکي و صميميت بین عناصر سخت و نرم طراحي بوجود مي آيد.
مانع ورود روان آب به فضاي سبز نمي شوند و لذا بسياري از هزينه هاي لازم براي خارج کردن روان آب از روي منطقه کفپوش را مي توان با ايجاد يک شيب به سمت فضاي سبز حذف کرد و روان آب به راحتي از روي کفپوش به منطقه کاشت وارد شده و جذب مي شود.
ضوابط مربوط به جداسازی زمين
ماده 6- در زمین های مشخص شده يه عنوان فضاي سبز و پارک ،اعم از موجود يا پيشنهادي ، هرگونه جداسازی ممنوع است .
ماده 7-حداقل مساحت قطعه زمين پارک و فضاي سبز در رده محله ، در محدوده حوزه مرکزي 5000 متر مربع و در محله هاي ساير حوزه ها يک هکتار هستند.
ماده 8- حداقل مساحت قطعه زمين پارک و فضاي سبز در رده ناحيه در محدوده حوزه مرکزي 5 هکتار و در محدوده ساير حوزه ها 10 هکتار هستند.
ماده 9- حداقل مساحت قطعه زمين پارک و فضاي سبز در رده منطقه 20 هکتار است .
ماده 10– حداقل مساحت قطعه زمين پارک وفضاي سبز دررده حوزه ،50 هکتارمي باشد.
ماده 11- قطعه زمين بزرگتر از 50 هکتار با کاربر فضاي سبز جزو فضاهاي سبز رده شهر و فراتر بوده و استفاده از آنها به صورت پارکهاي جنگلي مجاز مي باشد.
ماده 12-به طور کلي شکل قطعه زمين جهت کاربري فضاي سبز داراي محدوديتي نمي باشد ،ليکن حداقل در 75 در صد از سطح ،عرض قطعه نبايد کمتر از 30 در صد طول آن باشد.
